İstanbul'da 2013 kurak, 2014 yağışlı geçecek

SU VAKFI’nın İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) için yaklaşık 3 yıl süre ile içinde hidrolog, meteorolog, iklim değişikliği uzmanı, IPCC üyesi, şehir plancısı, uzaktan algılamacı, bilgisayar yazılımcıları ve hidrolikçilerden meydana gelen 12 kişilik bir takım çalışması ile ortaya koyduğu “İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN İSTANBUL VE TÜRKİYE SU KAYNAKLARI GELECEĞİNE TESİRLERİ PROJESİ NİHAİ RAPORU” çerçevesinde 2000-2015 yılları arasında 6 adet uluslararası senaryo verilerine göre Türkiye’nin tüm meteoroloji istasyonlarında ölçülmüş olan yağış verilerinin de göz önünde tutulması sonucunda meydana gelen bir yazılım ile yapılan iklim değişikliği çalışmalarının gidişleri, 2010-2015 yılları arasındaki süre için 6 değişik senaryo durumları şöyle oldu:  

FLORYA İSTASYONU: Bu çalışmada göz önünde tutulan 6 senaryodan hepsinin 2012 yılında 2010’a göre daha az yağış vereceği bilimsel olarak görülmektedir. Ancak, bu senaryoların 5 tanesi 45o’lik doğruya alttan yakın oldukları için durumun o kadar kötü olacağı söylenemez. 2013 yılında ise iki senaryonun sonuçları gerçekten yıllık yağışların 2010 yılına göre çok kötü olabileceğini göstermektedir. Aynı yıl için diğer dört senaryonun noktaları 45o doğrusuna üstten yakın oldukları için genel olarak 2013 yılının kurak geçmesinin beklentisi açıkça ortaya çıkmaktadır. Bir yıl sonra yani 2014 yılı yağışlarının dört senaryoya göre fevkalade iyi olacağı görülmektedir. 2015 yılındaki durum ise 2013’e benzer şekilde seyretmesi beklenmektedir.

 

KİLYOS İSTASYONU: Bu istasyonda da 2013 senesi yıllık toplam yağışları bakımından 2010 yılına göre iyi olmadığı, yağış miktarlarının az olduğu ve bu nedenlerle 2013 senesinin bir kurak yıl olarak değerlendirilmesinin gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu istasyonla ilgili grafikten 2014 ve özellikle de 2015 yıllarının kuraklıktan ziyade sulaklığa işaret ettiğini görebilmekteyiz. Tüm 5 yıl içinde, 2011-2015 yılları arasında en kurak yılın 2012 olduğu tüm senaryo verilerinden görülmektedir.

 

GÖZTEPE İSTASYONU: Burada 2011 yılının 2010 yılına göre Florya istasyonundan oldukça daha dengeli bir yağış ortaya koyacağı anlaşılmaktadır. Takip eden 2012 yılında ise dört senaryoya göre 2010 yılına göre toplam yıllık yağışların oldukça iyi olmasının beklenmesi yanında bunlardan sadece bir senaryo yine oldukça kötü sonuç göstermektedir. 2014 yılı yıllık yağış toplamının bu beş sene içindekiler arasında en iyisi olacağını ilgili şekilden görebiliriz. Bu yılda ortaya çıkan iki kötü senaryonun sonuçları ise 45olik doğruya oldukça yakın olduğundan pek kötü denilemez. Son olarak 2015 senesinin yağışları 2014 yılı kadar yüksek olmasa bile 2010 yılına göre tüm verilerde çok iyi olduğu ortaya çıkmaktadır.

 

ŞİLE İSTASYONU: İstanbul’un Asya yakası Karadeniz kenarında olan bu istasyonun genel durumuna ilgili şekilden bakıldığında en kurak yılın 2013 olduğu anlaşılmaktadır. 2012 yılı da benzer durum arz etmektedir. Kuraklık 2014 yılında daha az ama 2015 yılında ise yıllık yağışların çok daha fazla olacağı beş senaryoya göre ortaya çıkmaktadır.

SU VAKFI TAVSİYELERİ

Yukarıda İstanbul şehrini çevreleyen ve içinde kalan dört meteoroloji istasyonunda yapılan gidiş (trent) incelemesinde, genel olarak 2012 ve özellikle de 2013 yılının oldukça kurak geçeceği, SU VAKFI tarafından yapılan ve gelecekteki iklim değişikliği etkilerini göz önüne alan bilimsel modelleme sonuçlarına göre ortaya çıkmaktadır. Ancak 2014 ve özellikle 2015 yıllarında yıllık toplam yağışların önceki beş yıla göre daha iyi olacağı göze çarpmaktadır. Zaten SU VAKFI tarafından yapılan bir taşkın çalışmasında 2009 yılında Ayamama deresinde ortaya çıkmış olan taşkının bir benzerinin 2016-2017 yıllarında tekrar ortaya çıkmasının muhtemel olduğu daha önceki yazılarda açıkça ortaya konulmuştur. Bu durumda, şehir su şebekesine verilen suların gerektiğinde (gelecekte ortaya çıkabilecek kuraklıkları en aza indirmek için), mesela, % 10 kadar kısılmasında yarar vardır. Ayrıca okullarda öğrencilerin ve basın yayın aracılığı ile halkın su tasarrufuna özendirilmesi tavsiye edilmektedir. Su sıkıntısı, yukarıda açıklanan ve özellikle 2012 ve 2013 yıllarında beklenen kuraklıkların etkisini en aza indirmek için yüzey akış sularını toplayan biriktirme haznelerinin (barajlar) en iyi (optimum) işletmesinin varsa yeniden gözden geçirilmesi yoksa mutlaka böyle bir ortak işletmenin yapılması yönünde gerekli adımların atılması tavsiye edilir.