Taşeron işçisine 8 müjde
Taşeronlaşma ve taşeron işçileri yıllardır çalışma hayatının gündemini meşgul ediyor. 585 bini kamuda olmak üzere bir milyonun üzerinde taşeron işçisi mevcut. İş mahkemelerinde on binlerce taşeron davası devam ediyor. Açılacak davalar da kapıda. Taşeron ilişkisinin muvazaalı (göstermelik) olduğu durumlarda mahkemeler bütün sorumluluğu asıl işverene yüklüyor ve tazminatlar gündeme geliyor. Sadece kamu kurumlarının taşeron işçileri için iki milyar liraya yakın tazminat ödemesi söz konusu.
Sayın Faruk Çelik'in inisiyatifiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bir süredir taşeron konusu üzerinde çalışıyor. Tespit edilen sorunlara, yargı kararları ve dünya uygulamaları doğrultusunda çözüm paketi oluşturuldu. Paketin yasalaşması halinde taşeron işçileri için en fazla gündeme gelen 8 konuda çözüm sağlanmış olacak.
1. Kapsam netleşiyor
Yeni düzenlemede hangi işlerin taşerona verilebileceği konusu net olarak düzenlenecek. Böylece muvazaalı taşeronlaşmanın önüne geçilmesi hedefleniyor.
2. Kanuna aykırı taşeronlaşmaya son
Kanunda belirtilen konuların dışında taşeron işçisi istihdam edilirse, bu işçiler asıl işverenin işçisi kabul edilecek. Ancak bu konuda kararı idare değil yargı verecek. Şu an müfettiş raporuyla muvazaa tespiti yapılabiliyor.
3. Yıllık izinde hak kaybı olmayacak
Şu an özellikle kamudaki taşeron işçileri, her yıl taşeronun değişmesi sebebiyle yıllık izin kullanamıyor. Yeni sistemde izinler ilk işe giriş tarihine göre hesaplanacak. Taşeron firma değişse bile izin hakkı önceki çalışmalar da dikkate alınarak hesaplanacak.
4. Kıdem tazminatı korunacak
Mevcut uygulamada yine taşeron şirketlerin her yıl değişmesi sebebiyle taşeron işçiler kıdem tazminatına hak kazanamıyor. Yeni sistemde işçilerin kıdem tazminatı fonda tutulacak. Ayrıca kamu ihalelerinde kıdem tazminatı için ayrı kaynak verilecek. Taşeron işçisi ne zaman ayrılırsa ayrılsın tazminatını alabilecek.
5. İş güvenliğinde boşluk olmayacak
İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında taşeron işçisi ile asıl işveren işçisi arasında fark olmayacak. Asıl işveren her iki işçiye karşı da eşit sorumlulukta olacak. Mevcut uygulamada dolaylı olarak yer alan sorumluluk, "doğrudan sorumluluk" haline getiriliyor.
6. Ücretten kaçış yok
Asıl işveren, her ay taşeron tarafından işçilere ücretin ödenip ödenmediğini kontrol edecek. Ödenmeyen ücretleri kendisi ödeyecek ve taşeronun hesabından kesecek. Şu an pek çok işyerinde fiilen uygulanan durum bir anlamda yasal zemine kavuşmuş olacak.
7. Ücretler eşit olacak
Taşeron işçilerinin ücreti,asıl işverenin işçileri emsal alınarak belirlenecek. Mahkemeler de ücret takdir ederken, asıl işverenin ödediği ücretleri emsal kabul edecek. Böylece asıl işverenin 3000 TL ücret ödediği bir iş için taşeron asgari ücretli işçi çalıştıramayacak.
8. İhaleler en az üç yıllık olacak
Kamuda temizlik, güvenlik ve ulaştırma gibi işler için her yıl ihaleye çıkılıyor. Bu durumda taşeron işçisi pek çok haktan mahrum kalıyor. Bundan sonra ihaleler en az üç yılda bir yapılacak. Böylece taşeron işçisinin kıdeme bağlı hakları koruma altına alınmış olacak. Sadettin Orhan - Bugün Gazetesi