GENÇLERİN YÜZDE 79.3’Ü TÜRKİYE’DE FIRSAT EŞİTLİĞİ YOK, DİYOR

İBB İstanbul İstatistik Ofisi, “Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan Gençler Araştırması”nı yayınladı. İstihdamda ve eğitimde olmayan gençlerin yüzde 86.3’ü, bir tanıdığı yoksa iş bulmanın olanaksızlığına; yüzde 79.3’ü, fırsat eşitliğinin bulunmadığınına inanıyor. Gençlerin yüzde 25.1’i, iş bulduğu takdirde her sektörde çalışabileceğini; yüzde 16,7’si resmî kurumlarda, yüzde 15,5’i ise sağlık sektöründe çalışmak istediğini belirtti. Yüzde 75.5, bir imkan bulduğu takdirde yurt dışında çalışmak istiyor.

İstanbul Planlama Ajansı bünyesinde faaliyet gösteren İstanbul İstatistik Ofisi’nin, İstanbul’daki genç işsizliğin mevcut durumunu ortaya koymak amacıyla yürüttüğü “Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan Gençler Araştırması” yayınlandı. Araştırma, 9 Mart - 19 Mart 2021 tarihleri arasında Telefon Destekli Anket (CATI) yöntemi kullanılarak hazırlandı. Araştırma kapsamında, eğitimde ve istihdamda olmadığını belirten, herhangi bir üniversitede örgün lisans eğitimi almamış, 18-24 yaş arası 407 genç ile görüşüldü.    Yüzde 86,3, bir tanıdığı olmadan Türkiye’de iş bulmanın zor olduğunu düşünüyor. Katılımcılara belirli yargı ifadelerine katılıp katılmadıkları soruldu. Gençlerin yüzde 86,3’ü bir tanıdığı yoksa  Türkiye’de iş bulmanın zor olduğunu; yüzde 52,4’ü, 20 yıl öncesine göre iş imkânlarının daha kötü olduğu bir dönemde yaşadığını düşündüğünü belirtti. Gençlerin yüzde 52,9’u, Türkiye’de iyi eğitim alanların iyi yaşam sürdüğü düşüncesine katılmadığını belirtirken bu oranın ilkokul mezunlarında yüzde 76,5 düzeyinde gerçekleştiği  görüldü.    Yüzde 79,3’e göre, Türkiye’de fırsat eşitliği yok Katılımcılara neden eğitim ve iş hayatında olmadıkları sorulduğunda, bu durumu, yüzde 79,3 Türkiye’de fırsat eşitliğinin bulunmamasına, yüzde 78,5 önemli yerlerde tanıdıklarının olmamasına ve yüzde 57,4 kriterlerine göre iş bulamamasına bağladı.   Yüzde 75.5, bir imkân verildiği takdirde yurt dışında çalışmak istiyor Katılımcıların yüzde 75,5’i bir imkân verilse ve yurtdışında çalışma izni olsa yurtdışında çalışmak istediğini belirtti. Erkeklerde bu oran yüzde 85,3 olarak gözlenirken kadınlarda yüzde 62,1 olduğu görüldü. Gençlerde hane geliri düştükçe yurt dışında çalışma isteğinin arttığı tespit edildi. Hane geliri 2.500 TL ve altı olan gençlerde, yüzde 86,8 iken 5.001 TL ve üzeri hane geliri olanlarda yüzde 68,3 olarak tespit edildi. Hane geliri 2.500 TL ve altı genç erkeklerde yurt dışında çalışma isteğinin yüzde 92,7 olduğu görüldü. Gençlerin yüzde 65,6’sı çalışmak için Avrupa ülkelerini, yüzde 19,1’i ise Amerika ülkelerini tercih edeceğini belirtti.   Yüzde 25.1, her sektörde çalışmaya razı Katılımcılara en çok hangi sektörde çalışmak istedikleri sorulduğunda yüzde 25,1’i iş bulduğu takdirde her sektörde çalışabileceğini; yüzde 16,7’si resmi kurumlarda, yüzde 15,5’i ise sağlık sektöründe çalışmak istediğini kaydetti.  Erkekler en fazla yüzde 16,9 oranla resmi kurumlar ve yüzde 15,6 oranla bilişim sektörlerinde çalışmayı tercih ederken kadınlar yüzde 24,3 oranla sağlık sektörü ve yüzde 18,9 oranla özel sektörde büro işlerinde çalışmak istediğini belirtti. Belirtilen sektörler içerisinde açık ara en az tercih edilen sektör ise yüzde 2,7 oranla inşaat sektörü oldu. Ortaokul ve daha düşük eğitim seviyesindeki gençlerin üçte biri, iş bulduğu takdirde her sektörde çalışabileceğini belirtti.   Minimum aylık ortalama 3.033 TL’ye çalışmayı kabul ediyorlar Katılımcılara “Aylık en az ne kadar maaşa çalışmayı kabul edersiniz?” sorusu soruldu. Verilen yanıtlar doğrultusunda gençlerin aylık ortalama 3.033 TL’ye çalışmayı kabul edecekleri görüldü. Gençlerin yüzde 98,5’i 5.000 TL’den daha düşük bir ücret karşılığında çalışabileceğini söyledi. Bunun yanında asgari ücretten daha düşük bir ücret karşılığında çalışabileceğini söyleyen gençlerin oranı yüzde 10,2 oldu. Asgari ücretin altında çalışabileceğini söyleyen erkekler yüzde 9,2 oranındayken bu oran kadınlarda yüzde 14,2 olarak gerçekleşti.   Yüzde 66,4’ü, düşük maaşlı fakat huzurlu çalışma ortamını tercih ediyor Katılımcılara belirli iş koşullarına dair seçenekler verilerek tercihleri soruldu. Katılımcıların sadece yüzde 11,5’i sigortasız fakat asgari ücretten yüksek maaşı olan bir işi sigortalı fakat asgari ücret alınan işe tercih ettiğini söyledi. Erkeklerde bu tercih oranı, yüzde 15,4 iken kadınlarda yüzde 3 olarak belirlendi. Katılımcıların yüzde 66,4’ü düşük maaşlı fakat huzurlu çalışma ortamını, yüksek maaşlı stresli çalışma ortamına göre tercih ettiğini söylerken bu oran, kadınlarda yüzde 74,8, erkeklerde yüzde 60,4 oldu.   Gençlerin kaygı derecesi, 10 üzerinden 6,7 Katılımcıların mutluluk, yaşam memnuniyeti ve kaygılarını 10 üzerinden değerlendirmeleri istendi. Ortalama olarak mutluluk düzeyinin 5, yaşam memnuniyetinin 4,9, kaygılarının 6,7 olduğu görüldü.   Yüzde 43.9, ekonominin yakın dönemde kötüleşeceğini düşünüyor Katılımcıların yüzde 43,9’u, Türkiye ekonomisinin yakın dönemde kötüleşeceğini, yüzde 34,1’i, değişmeyeceğini, yüzde 22’si ise Türkiye ekonomisinin yakın zamanda iyileşeceğini düşündüğünü belirtti.   Yüzde 36.1, kendi ekonomik durumunun iyileşeceği kanaatinde Katılımcıların kendi ekonomik durumlarını değerlendirilmeleri istendiğinde, yüzde 36,1’i kendi ekonomik durumunun yakın dönemde iyileşeceğini, yüzde 33,4’ü kötüleşeceğini, yüzde 30,5’i ise değişmeyeceğini düşündüğünü kaydetti. Altı ay içerisinde iş bulacağını düşünenlerin yüzde 40,3’ü ekonomik durumunun iyileşeceğini düşünürken iki seneden daha uzun bir sürede iş bulacağını düşünenlerin yüzde 53,8’i ekonomik durumunun kötüleşeceğini düşündüğünü ifade etti. Geçmişte iş deneyimi elde etmiş olan gençlerin Türkiye ve kendi ekonomik durumlarına dair daha olumlu beklentilere sahip olduğu görüldü.   Kadınlar eğitim, erkekler sosyal alandan mahrum Düzenli bir geliri olmayan gençlere sosyal yaşamda mahrum kaldığı durumlar sorulduğunda, gençlerin yüzde 19,8’i eğitim imkânlarından, yüzde 19,1’i kafe, restoran gibi sosyalleşme alanlarından, yüzde 13,4’ü ise kültürel aktivitelerden mahrum kaldığını belirtti. Cinsiyete göre bakıldığında kadınların en fazla mahrum kaldığı alan yüzde 29,6 oranla eğitim imkânları olurken erkeklerde ise ilk sırada yüzde 18,7 oranla dışarıda arkadaşlar ile sosyalleşme ihtiyacı olduğu görüldü.    Lise altı eğitimlilerin yüzde 80’i, son 1 yılda işsiz kalmış Katılımcı gençlerin yüzde 48,6’sı 6 ay içerisinde, yüzde 9,8’i 7-12 ay arasında, yüzde 7’si 1-2 sene içerisinde, yüzde 34,6’sı ise 2 seneden daha fazla bir sürede iş bulabileceğini düşündüğünü belirtti. İş deneyimi olan katılımcıların yüzde 49,2’si en son 6 ay ve daha kısa bir süre önce, yüzde 30,6’sı 7-12 ay, yüzde 17,2’si 1-2 sene, yüzde 3’ü ise 2 seneden daha fazla süre önce çalıştığını söyledi. Metodoloji: Araştırmaya katılan gençlerin yüzde 74,7’si lise, yüzde 21,1’i ortaokul, yüzde 4,2’si ilkokul mezunlarından oluşmaktadır. Katılımcıların yüzde 58,5’i erkeklerden, yüzde 41,5’i kadınlardan oluşmaktadır.