Deprem Gerçeği -25- Deprem Değil Binalar Öldürür

Van depremiyle hayatını kaybeden vatandaşlarıma Allah’tan rahmet yakınlarına başsağlığı diliyorum. Deprem olunca onu hatırlıyor ve üstüne makaleler yazıyor, röportajlar yapıyoruz ve çok çabuk depremi unutuyoruz, geçiyor. Oysa üstünde önemle durulacak ve hiç unutulmayacak bir konudur. Sağlam zemin (veya davranışı bilinen zemin), denetimli, Mühendislik hizmeti almış bina, doğru malzeme, doğru işçilikle yapılan binalardan hiç korkmayalım. 2007 yılında Deprem Yönetmeliği yeniden değişti, buna göre yapılan yeni binalar ve güçlendirilmiş binalar adam öldürmez ama işçilik hataları, betonun yeterince sulanmaması, betonarme kalıplarının zamanından erken sökülmesi denetimli binada olsa güvenli sayılmaz. Bir önce ki yazımda da belirttiğim gibi, işte bu hataları yapan işçi, usta, kalfada sorumlu olacaktır, böylece işlerinde daha dikkatli olacaktır. Zemin etütleri yapılmış, bu etütlere göre bina projesi hazırlanmış ve projeye bilfiil uyulmak suretiyle bina yapılmış ve sorumlularda görevlerini yerine getirdikleri taktirde yapılan binada oturanların depremde dışarı koşmalarına gerek yoktur. O esnada dışarı çıksalar da başlarına kiremit düşme ihtimali daha fazladır. Ancak böyle bir binada oturuyorum diye daire içindeki eşyaları, dolapları duvara, yere, tavana sabitlemezsek sarsıntıda üstümüze düşebilir ve istenmeyen sonuçlar doğurur. Başka bir hususta; böyle güvenli yapılan bir binayı satın aldıktan sonra kullanırken dış etkenlerden korumak şarttır. Boyasını, sıvasını, çatısını, temelini ve duvarlarını korumak, bakmak, tamir etmek şarttır. Su, nem gibi hususlar binanın ömrünü yer, tıpkı 0 km. alınan bir aracın, yağı, suyu ve bakımı belli kilometrelerde yapıldığı gibi, binaları da yaşına göre bakımdan geçirmek gerekiyor. Böyle bakımlı binalar 80-100 yıl ekonomik ömürlü olabilir. Böylece klişe laf ama hakikaten deprem değil bina öldürür. Örneğin; deprem esnasında arabanızın içinde olsanız yıkım, ölüm olur mu? (fay hattında bulunmak hariç) Bu nedenlerle binaları sağlam, bilinçli uzmanlarına yaptıralım veya onlardan satın alalım.   Depremsiz günler dilerim...   Mustafa DEMİR Uzman İnşaat Mühendisi Proje Müşaviri